Nagrody literackie - Biblioteka Zespołu Szkół, CKU w Gronowie

Literacka Nagroda Nobla   Nagroda Literacka Nike   Paszport Polityki

Nagroda Nobla w dziedzinie literatury

– nagroda uważana za najbardziej prestiżową międzynarodową nagrodę literacką na świecie. Ustanowiona razem
z czterema innymi nagrodami przez Alfreda Nobla w testamencie z 1895, jest przyznawana od 1901.
Wolą Alfreda Nobla było, aby nagroda trafiła w ręce osoby, która stworzy najbardziej wyróżniające się dzieło
w kierunku idealistycznym. Pierwotny wymóg, zakładający, że rozpatrywane będą dzieła powstałe w roku poprzedzającym przyznanie nagrody został złagodzony do stwierdzenia, że starsze prace mogą być rozpatrywane, jeśli ich znaczenie zostało docenione dopiero niedawno.
Jako organ przyznający nagrodę Nobel wskazał Akademię Szwedzką. Została ona założona na wzór Akademii Francuskiej przez króla Gustawa III w 1786. Akademia składa się z 18 członków, znanych jako De Aderton („Osiemnastu”). W jej skład wchodzą szwedzcy pisarze, poeci, filolodzy i historycy. Nad wyborem laureata pracuje Komitet Noblowski, składający się
z czterech lub pięciu osób, wybrany spośród członków Akademii na okres trzech lat.
Prawo do nominacji mają członkowie Akademii Szwedzkiej oraz innych akademii i instytucji o podobnym charakterze. Prawo to otrzymali także uniwersyteccy profesorowie literatury i filologii, poprzedni laureaci Nagrody, oraz przewodniczący stowarzyszeń odpowiedzialnych za twórczość literacką w danym kraju. Nominacje są tajne przez 50 lat, co oznacza że wszelkie nazwiska potencjalnych kandydatów podawane przed i po ogłoszeniu nagrody są jedynie spekulacjami.
Cykl pracy nad przyznawaniem nagrody wygląda następująco:
Wrzesień: członkowie Komitetu Noblowskiego wysyłają około 600-700 tajnych formularzy do osób uprawnionych
do nominacji. Nominacje muszą być zgłaszane do 31 stycznia następnego roku.
Luty: Komitet tworzy listę i przekazuje Akademii do zatwierdzenia.
Kwiecień: Komitet wybiera 15-20 nazwisk kandydatów wstępnych do rozpatrzenia przez Akademię.
Maj: Komitet zawęża listę do 5 finalistów do rozpatrzenia przez Akademię.
Czerwiec-Sierpień: Członkowie Akademii zapoznają się z twórczością kandydatów.
Wrzesień: Dyskusja nad twórczością kandydatów.
Październik: Wybór laureata.
Grudzień: 10 grudnia w Sztokholmie odbywa się uroczysta Ceremonia Wręczenia Nagrody Nobla.
Głosowanie, w którym biorą udział członkowie Akademii, odbywa się w październiku. Dokładny termin jest ustalony
i podany odpowiednio wcześniej do wiadomości. Każda osoba uprawniona do głosowania daje sekretarzowi karteczkę
z nazwiskiem kandydata. Obowiązuje bezwzględna większość głosów. W przypadku niewyłonienia zwycięzcy, głosowanie jest powtarzane.
Pierwszym laureatem literackiej nagrody Nobla został Sully Prudhomme. Otrzymał on wówczas 150 782 koron szwedzkich (SEK). Obecnie kwota ta wynosi 10 milionów SEK.
Nagrody nie przyznano 7 razy: w latach 1914, 1918, 1935, 1940-1943. Czterokrotnie przyznano ją podwójnie:
w latach 1904, 1917, 1966 i 1974. Dwóch pisarzy nie przyjęło nagrody: Jean Paul Sartre i Borys Pasternak (któremu zakazały władze radzieckie).
Jedyny raz nagrodę przyznano pośmiertnie – w 1931 otrzymał ją Erik Axel Karlfeldt, członek Akademii pełniący przez 20 lat funkcję jej sekretarza. Był on dwukrotnie nominowany, lecz nie godził się na przyznanie jej samemu sobie.

Literacka Nagroda Nobla w 2016 roku

Tegoroczną Literacką Nagrodę Nobla otrzymal amerykański piosenkarz, poeta i kompozytor Bob Dylan. Szwedzka Królewska Akademia Nauk przyznała mu ją za "stworzenie nowego, poetyckiego wyrazu wewnątrz całej amerykańskiej tradycji muzycznej".

Życiorys piosenkarza i poety

Sylwetka

Kroniki Boba Dylana w naszej bibliotece


Lista Laureatów Literackiej Nagrody Nobla

Nagroda Literacka Nike

– polska nagroda literacka za książkę roku przyznawana od 1997 przez fundację tejże nagrody; celem nagrody jest promocja polskiej literatury współczesnej, ze szczególnym uwzględnieniem powieści; wysokość nagrody wynosi 100 000 złotych.
Konkurs obejmuje tylko autorów żyjących. Nagrody nie można podzielić lub nie przyznać;
w konkursie nie mogą brać udziału opracowania lub prace zbiorowe. Laureat nagrody wyłaniany jest w trójetapowym konkursie, który trwa od maja do października.
Pierwszy etap to przyznanie przez jury 20 nominacji, następnie wybór siedmiu finalistów
i z tej grupy wyłaniany jest zwycięzca. Wyboru laureata NIKE dokonuje jury na posiedzeniu
w dniu wręczenia nagrody, w pierwszą niedzielę października.
Autor nagrodzonej książki otrzymuje statuetkę Nike zaprojektowaną przez Gustawa Zemłę oraz nagrodę pieniężną. Fundatorami nagrody są „Gazeta Wyborcza” i Fundacja Agory.


Nagroda Literacka Nike w 2016 roku

W 2016 roku Nagrodę zdobyła Bronka Nowicka za książkę Nakarmić kamień.

To książka, która po lekturze bardzo długo w nas zostaje - mówił w laudacji na cześć Bronki Nowickiej przewodniczący jury Nagrody Literackiej Nike Tomasz Fiałkowski.

Sylwetka pisarki







OPIS

w naszej bibliotece










Pozostali laureaci Literackiej Nagrody Nike

• 2015 – Olga Tokarczuk za powieść Księgi Jakubowe w naszej bibliotece
• 2014 – Karol Modzelewski za autobiografię Zajeździmy kobyłę historii w naszej bibliotece
• 2013 – Joanna Bator za powieść Ciemno, prawie noc w naszej bibliotece
• 2012 – Marek Bieńczyk za zbiór esejów Książka twarzy w naszej bibliotece
• 2011 – Marian Pilot za powieść Pióropusz w naszej bibliotece
• 2010 – Tadeusz Słobodzianek za dramat Nasza klasa w naszej bibliotece

• 2009 – Eugeniusz Tkaczyszyn-Dycki za tomik poetycki Piosenka o zależnościach i uzależnieniach
                w naszej bibliotece
• 2008 – Olga Tokarczuk za powieść Bieguni  w naszej bibliotece
• 2007 – Wiesław Myśliwski za powieść Traktat o łuskaniu fasoli w naszej bibliotece

• 2006 – Dorota Masłowska za powieść Paw królowej

• 2005 – Andrzej Stasiuk za powieść Jadąc do Babadag

• 2004 – Wojciech Kuczok za powieść Gnój

• 2003 – Jarosław Marek Rymkiewicz za tom poetycki Zachód słońca w Milanówku

• 2002 – Joanna Olczak-Ronikier za powieść W ogrodzie pamięci

• 2001 – Jerzy Pilch za powieść Pod Mocnym Aniołem

• 2000 – Tadeusz Różewicz za tom poetycki Matka odchodzi

• 1999 – Stanisław Barańczak za tom poetycki Chirurgiczna precyzja

• 1998 – Czesław Miłosz za zbiór Piesek przydrożny
• 1997 – Wiesław Myśliwski za powieść Widnokrąg w naszej bibliotece

Paszport Polityki

– nagroda ustanowiona w 1993 r. przez tygodnik Polityka, przyznawana twórcom w sześciu kategoriach: literatura, film, teatr, muzyka poważna, plastyka (sztuki wizualne) i estrada oraz, od roku 2002, obejmująca nagrodę specjalną kreator kultury za osiągnięcia w krzewieniu kultury.




Natalia Fiedorczuk-Cieślak - Laureatka Paszportu Polityki za rok 2016 w kategorii literatura za przenikliwy portret współczesnej Polski widzianej od strony matek z wózkami, za chłodny i niebanalny obraz macierzyństwa, a także za żywy i pełen humoru literacki język w książce "Jak pokochać centra handlowe".


Sylwetka autorki








Pozostali laureaci Paszportu Polityki w kategorii Literatura

2015 – Łukasz Orbitowski

2014 – Zygmunt Miłoszewski

2013 – Ziemowit Szczerek

2012 – Szczepan Twardoch

2011 – Mikołaj Łoziński

2010 – Ignacy Karpowicz

2009 – Piotr Paziński

2008 – Sylwia Chutnik

2007 – Michał Witkowski

2006 – Jacek Dehnel

2005 – Marek Krajewski

2004 – Sławomir Shuty

2003 – Wojciech Kuczok

2002 – Dorota Masłowska

2001 – Paweł Huelle

2000 – Marzanna Bogumiła Kielar

1999 – Marek Bieńczyk

1998 – Jerzy Pilch

1997 – Andrzej Sapkowski

1996 – Olga Tokarczuk

1995 – Stefan Chwin

1994 – Marcin Świetlicki (nie przyjął nagrody)

1993 – Teodor Parnicki

Opracowano na podstawie:

• Biblioteka cyfrowa [online], Wolna encyklopedia Wikipedia, dostęp 20 czerwca 2014 r.
  

   Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/wiki/Nagroda_Nobla

• Oficjalna strona Nagrody Nobla, dostęp 20 czerwca 2014 r. Dostępny w Internecie: http://www.nobelprize.org/
  

• Strona Nagrody Literackiej Nike, Gazeta Wyborcza & Fundacja Agory, dostęp 20 czerwca 2014 r.
  

   Dostępny w Internecie: http://www.nike.org.pl/

• Biblioteka cyfrowa [online], Wolna encyklopedia Wikipedia, dostęp 20 czerwca 2014 r.
  

   Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/wiki/Nagroda_Literacka_Nike

• Strona Nagrody Paszporty Polityki, Polityka, dostęp 20 czerwca 2014 r. Dostępny w Internecie: http://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/paszportypolityki
  

• Biblioteka cyfrowa [online], Wolna encyklopedia Wikipedia, dostęp 20 czerwca 2014 r.
  

   Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/wiki/Paszport_"Polityki"